Προσωπική ιστοσελίδα Γιώργου Σαμπατακάκη

Ο Γιώργος Σαμπατακάκης είναι Καθηγητής Θεατρολογίας (Δράμα και Παράσταση). Σπούδασε Θεατρολογία στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ (1997, άριστα, πρώτος) και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην αρχαιοελληνική τραγωδία και την πρόσληψή της στο Πανεπιστήμιο του Cambridge (M.Phil.), με υποτροφία του ίδιου Πανεπιστημίου. Έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στις Θεατρικές Σπουδές (Drama and Theatre) από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Royal Holloway), με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση. Ακολούθως εκπόνησε μεταδιδακτορική έρευνα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών, με θέμα τη θεατρική κριτική στην Ελλάδα, με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την Ιστορία και Θεωρία του Θεάτρου, τη Θεωρία της Σκηνοθεσίας και της Κριτικής, καθώς και την πρόσληψη του Αρχαίου Δράματος. Τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί ιδιαίτερα προς την κουίρ τέχνη και θεωρία. Έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμα επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει διατελέσει μέλος κρατικών επιτροπών θεατρικών επιχορηγήσεων.

George Sampatakakis is Professor of Drama and Performance. He holds a BA (honors) in Theatre Studies from the University of Athens and an M.Phil. in Classics from the University of Cambridge, where he studied on a university scholarship. He received his Ph.D. in Drama and Theatre (2005) from Royal Holloway, University of London, funded by the Onassis Foundation. His research interests include Performance Studies, the Reception of Greek Drama, Theatre History and Theory, Directing and Criticism Studies, as well as Queer Theory. He has authored numerous books and articles in these fields and has participated in international conferences. George has also served on national committees for state theatre funding.

 

Επιστημονικό έργο (επιλογή)/ Selected publications.

  • Επιτελώντας το Άλλο. Μια εισαγωγή στο παραδοσιακό Θέατρο της Ασίας, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2025.
  • “Τέρατα, υβρίδια και ερείπια. Η ριζοσπαστική κουίρ τέχνη του Ευριπίδη Λασκαρίδη”, Σκηνή, 15, 2023, 120-139, https://doi.org/10.26262/skene.v0i15.10224.
  • “Επιτελώντας τη νόσο: η διακινδύνευση της παρρησίας στη λογοτεχνία του AIDS (Μπίστικας, Αγγελάκης, Κωνσταντίνου)”, Γ. Βαρζελιώτη, Ξ. Γεωργοπούλου και Α. Καρακατσούλη (επιμ.), Νόσος και λογοτεχνία. Πρακτικά 1ου Διεπιστημονικού Συνεδρίου του Εργαστηρίου Ιστορίας του Βιβλίου (σε συνεργασία με την Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ) 26-27 ΜΑΪΟΥ 2023, Αθήνα: Τμήμα Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ, 2025, 217-235.
  • “Επιτελώντας τη διαφωνία 1994-1996: Αναταραχή πλήθους/Αναστολέας οδύνης (από την ACT UP στα ρέκβιεμ)”, Κατερίνα Αρβανίτη, Κωνσταντίνος Κυριακός, και Ιωάννα Παπαγεωργίου (επιμ.), Έθνος, φύλο, πολιτικές ταυτότητας στις παραστατικές τέχνες και τον κινηματογράφο, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2024, 69-84.
  • “(Still) Shopping and (Still) Fucking: The Stylistics of Queer Desire on Stage”, Kate Mulley (ed.), Dramaturgy of Sex on Stage in Contemporary Theatre, Oxford and New York: Routledge, 2024, 7-14.
  • “Η ιστορία του «Γκέι Κλόουν» ή πώς διδάσκεται η Δημοκρατία στο Σχολείο”, Πρακτικά του συνεδρίου «Οι τέχνες στο ελληνικό σχολείο: παρόν και μέλλον» (Φιλοσοφική Σχολή, 11-13/10/2018), Αθήνα: Τμήμα Θεατρικών Σπουδών / Τμήμα Μουσικών Σπουδών, ΕΚΠΑ, 2024, 1147-1156.
  • “Βάκχαι 1975. Η πολιτική Ηθική της τραγωδίας”, Π. Μιχαλόπουλος και Γ. Πεφάνης (επιμ.), Έρευνα, σύνθεση, ερμηνεία: Προσεγγίζοντας το θέατρο του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2023, 205-220.
  • “ξένες, ανόητες υποθέσεις… Το Ηθικό Χρέος ως Αλλότριο Βάρος”, Α. Γ. Μαρκαντωνάτος και Κ. Διαμαντάκου (επιμ.), 1ο Διεθνές Συνέδριο Αρχαίου Δράματος: Η Έννοια του Ηθικού Χρέους στο Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο, Αθήνα: Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού 2022, 474-495.
  • “Αυτή είναι η Ελλάδα! Πιστέψτε με! Οι άντρες ερωτεύονται άντρες! Αναδιεκδικώντας την τραγωδία μέσα σε έναν υπέροχο ετεροκανονικό κόσμο”, Α. Παπακώστα (επιμ.), Πρακτικά Διεθνούς Θεατρολογικού Συνεδρίου: Η (δια)χωροχρονικότητα των αξιών του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, HORIZON 2020 –VAST, Αθήνα , 2022, 100-111.
  • “Καταστροφέας και επαναστάτης. Ο Σουζούκι Ταντάσι στο Σύμπαν των Φαιδριάδων”, Το Αρχαίο Δράμα στους Δελφούς: Διεθνείς Συναντήσεις Αρχαίου Δράματος, Αθήνα: Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών/εκδ. Άγρα, 2022, 113-119.
  • “VISUAL ESSAY: Rebranding the nation: Performances of 1821”, Journal of Greek Media & Culture, 8.1, 2022, 117-123.
  • “From the ekkyklema to Ivo Van Hove: The Technology of Presence in Multimedia Theatre and the Presence of the Digital in Performanc”, G. Rodosthenous and A. Poulou (eds), Greek Tragedy and the Digital, New York and London: Methuen Drama, 2022, 41-63.
  • “20 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1994. HIV/AIDS: Η χαμένη αναπαράσταση”, Δ. Παπανικολάου και Α. Νικολαΐδου (επιμ.), Χώρα, σε Βλέπω: Ο 20ος Αιώνας του Ελληνικού Σινεμά, Αθήνα: εκδ. Νεφέλη,2022, 275-280.
  • “VISUAL ESSAY: Rebranding the nation: Performances of 1821”, Journal of Greek Media & Culture, 8.1, 2022, 117-123.
  • “Για μια queer αισθητική του 21ου αιώνα. Αντικανονικότητα και κανονικοποίηση (Η Νέα Ελληνικότητα)”, Μαρία Βελιώτη κ.ά. (επιμ.), ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ: θεωρία, δραματουργία και θεατρική πρακτική, Πρακτικά ΣΤ΄ Πανελλήνιου Θεατρολογικού Συνεδρίου, Ναύπλιο: ΤΘΣ-Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, 2022, 248-264.
  • HIV/AIDS ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑ, Αθήνα: Εκδόσεις Σοκόλη, 2021.
  • “From national panegyrics to stage scandal: Athanasios Diakos in history”, Journal of Greek Media & Culture, 2021, 7:2, 281-299.
  • “Ο Άγιος Κάρολος Κουν. Οι ταιριαστές ελληνικότητες ενός εθνικού μύθου”, Α. Μαράτος (επιμ.), 1821-2021: Όψεις της νεοελληνικής περιπέτειας μέσα από την Τέχνη, Αθήνα: εκδ. Νήσος & Ίδρυμα Νίκος Πουλαντζάς, 2021, 421-440.
  • “Women in extremis: Isabelle Huppert in the Director’s Theatre”, N. Rees-Roberts – D. Waldron (eds), Isabelle Huppert: Stardom, Performance and Authorship, New York and London: Bloomsbury, 2020, 59-77.
  • “Η λογοκρισία ως πολιτισμική ιστορία: Το HIV/AIDS στην Ελλάδα (1982-2000)”, Αρχειοτάξιο, 22 (2020): 163-82. Σε συνεργασία με τον Δημήτρη Παπανικολάου.
  • “Ο αναχρονισμός του πένθους (μας)”, Αθηνά Αθανασίου, Γρηγόρης Γκουγκούσης και Δημήτρης Παπανικολάου (επιμ.), Queer Πολιτική / Δημόσια Μνήμη, Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ-Παράρτημα Ελλάδας, Αθήνα, 2020, 31-41.
  • “Ιοκάστη από πίσω ή Η «δολοφονία» ενός αποσυνάγωγου ποιητή”, Xάρτης, 19 (7/2020),
  • “Bodies of truth: The terrible beauty of queer performance”, Journal of Greek Media and Culture, 4.2 (2019): 255-266.
  • “Το gay θέατρο στην Ελλάδα (από το ιδεολόγημα της αμαρτίας στις queer τραγωδίες)”, Κ. Διαμαντάκου – Α. Αλτουβά (επιμ.), Πρακτικά Ε’ Θεατρολογικού Συνεδρίου: «Θέατρο και Δημοκρατία», Αθήνα: Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ, , 2018, 479-501.
  • “Έξω οι Ούνοι… Τα Θεατρικά Σκάνδαλα στην Επίδαυρο (Β’)”. Θεάτρου Πόλις, τ. 3-4, 2018, 8-21.
  • “δοσμένος ως άντρας. Η queer ποιητική του Δημήτρη Δημητριάδη”, στο Κ. Εξάρχου (επιμ.), Δημήτρης Δημητριάδης: Παραβιάζοντας τα όρια, Σαιξπηρικόν, Θεσσαλονίκη 2018, 167-82.
  • “The aphanisis of the Subject: Viewing the Absence in the Art of AIDS”, Gramma: Journal of Theory and Criticism, τ. 24, 2017, 125-133.
  • “Dionysus the Destroyer of Traditions: The Bacchae on Stage”, in G. Rodosthenous (ed.), Contemporary Adaptations of Greek Tragedy: Auteurship and Directorial Visions, London: Methuen Bloomsbury, 2017, 189-211.
  • “Déconstruire la normalité. Esthétiques post-traditionnelles en Grèce”, Théâtre/Public, τχ. 222, 2016, 80-86 (μτφ. από τα Ελληνικά Ε. Ζέρβα).
  • “Τeatr Theodorosa Terzopoulosa. Estetyka i ideologia“, Didaskalia, 135, 2016, 72-77.
  • “Χρήμα και Θέατρο. Κρατικές επιχορηγήσεις για τον 21ο αιώνα”, στο: Γ. Πεφάνης (επιμ.), Η λάμψη του χρήματος στη Νεοελληνική Λογοτεχνία (από την Κρητική Αναγέννηση στην αυγή του 21ου αιώνα), Αθήνα: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, 2014, 140-155.
  • “Μεταδραματικοί Προμηθείς: Από τον Heiner Müller στους Rimini Protokoll“, Γ. Κ. Βαρζελιώτη (επιμ.), Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου: «20 Χρόνια Θεατρικών Σπουδών: Από τη Χώρα των Κειμένων στο Βασίλειο της Σκηνής», Αθήνα: Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2014, 807-818 (e–book).
  • “Έξω οι Ούνοι…: Πολιτισμικές δυσανεξίες και ιδιοκτησιακές ιδεολογίες στα ελληνικά φεστιβάλ”, A. Δημητριάδης – Ι. Πιπινιά – Α. Σταυρακοπούλου (επιμ.), Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Σκηνική Πράξη στο Μεταπολεμικό Θέατρο: Συνέχειες και Ρήξεις», Τμήμα Θεάτρου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Α.Π.Θ., 2014, 435-450.
  • “Η κρίση της αναπαράστασης: Αντιρρεαλιστικές τάσεις στο νεοελληνικό θέατρο του 21ου αιώνα”, στο Γρηγόρης Ιωαννίδης (επιμ.), Ο ηθοποιός και η τέχνη της υποκριτικής. Θεωρία και Πράξη, Ιστορία και Παρόν, Αθήνα: Ergo, 2011, 367-385.
  • “Gestus or Gesture? Greek Theatre Performance and Beyond“, J. Nelis (ed.), Receptions of Antiquity, Ghent: Academia Press, 2011, 103-15.
  • “Ολοσχερώς πάσχειν. Το μεταδραματικό θέατρο του Γιάννη Κοντραφούρη”, στο Γιάννης Κοντραφούρης, Ιοκάστη και άλλα έργα για το θέατρο, Αθήνα: Άγρα, 2010, 13-73.
  • “Μίμησις – Ήθος – Διάνοια: Οι εθνοκεντρικές επενδύσεις της νεοελληνικής κριτικής”, Επιστημονική Επιθεώρηση Τεχνών του Θεάματος, 1, 2001, 185-223.
  • Γεωμετρώντας το Χάος: Μορφή και Μεταφυσική στο Θέατρο του Θεόδωρου Τερζόπουλου, Αθήνα: Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2008.
  • “Dionysus Restitutus: Terzopoulos’ Bakchen“, Frank M. Raddatz, (Hsg.), Reise mit Dionysos: Das Theater des Theodoros Terzopoulos, Berlin: Theater der Zeit, 2006, 90-102.

 

ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ/LINKS

ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1226-2249

GOOGLE SCHOLAR: https://scholar.google.gr/citations?user=l_cUE3sAAAAJ

ACADEMIA.EDU: https://upatras.academia.edu/GEORGSAMPATAKAKIS

 

ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΔΙΔΑΣΚΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ/ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ

«Σεμινάριο IV (Νεότερο θέατρο με έμφαση στην παράσταση)»

Δεδομένου του σύνθετου χαρακτήρα της παράστασης (διαδικασία που χαρακτηρίζεται από αμεσότητα, “παροντικότητα”, αμφίπλευρη επικοινωνία κ.λπ.), διερευνώνται ζητήματα που, κατά περίπτωση, συνδέονται με τους εξής θεματικούς άξονες: (α) Η έννοια του σκηνοθέτη και η εξέλιξή της στον 20ο αιώνα. (β) Παλαιότερες και σύγχρονες μορφές παραστασιακής γραφής (performance, διαπολιτισμικό μεταμοντέρνο, μετα-αποικιοκρατικό, φεμινιστικό θέατρο) και θεωρίες της παράστασης. (γ) Ο ηθοποιός φωνή και σώμα στο θέατρο και τις παραστατικές τέχνες. (δ) Οι συνιστώσες του σκηνικού χώρου, η μουσική και ο φωτισμός από το εικαστικό θέατρο στην είσοδο της τεχνολογίας στη σκηνή. (ε) Θεατρολογική θεωρία και θεατρική κριτική. Υποδοχή και πρόσληψη της παράστασης. Ο κριτικός λόγος ως φορέας ιδεολογίας και αισθητικής. (στ) Η κριτική ως πηγή παραστασιακού υλικού. Οργάνωση, αρχειοθέτηση και αξιολόγηση ερευνητικού υλικού. (ζ) Ζητήματα ιστορίας του νεοελληνικού και ευρωπαϊκού θεάτρου: παραστασιολογική έρευνα (σε περιπτώσεις που υπάρχει το απαραίτητο υλικό) σχετική με περιόδους και σκηνοθετικές τάσεις συγκεκριμένων θεάτρων (π.χ. του Εθνικού Θεάτρου ή του Θεάτρου Τέχνης κ.ά.).

Τρόπος εξέτασης μαθήματος: Το Σεμινάριο εξετάζεται με γραπτή εργασία που κατατίθεται στο τέλος της εξεταστικής περιόδου (70%), και με προφορική παρουσίαση και γραπτή πρόοδο κατά τη διάρκεια των μαθημάτων (30%).

E–class μαθήματος: https://eclass.upatras.gr/courses/THE725/

«Ειδικές προσεγγίσεις στις Παραστατικές τέχνες Ι (Ιστορία και ανάλυση θεατρικής παράστασης)», ΠΜΣ «Ειδικές προσεγγίσεις στις παραστατικές τέχνες και τον κινηματογράφο (ιστορία, θεωρία, πολιτικές της ταυτότητας)»

Ιστορικοί και θεματικοί άξονες του σεμιναρίου:

  • θεωρία και ανάλυση της παράστασης (επιτελέσεις του φύλου, της κοινωνικής τάξης και του έθνους)·
  • drag και επιτέλεση του φύλου (από τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση στον Γκαίτε και τον Γερμανικό Ιστορικισμό)·
  • queer μοντερνισμός (από το Μπουρλέσκ στο camp και το post–camp) ·
  • queer και φεμινιστική περφόρμανς / queer και φεμινιστική σκηνοθεσία·
  • αναπαριστώντας το έθνος (θέατρο και εθνικισμός) ·
  • αγωνιστική περφόρμανς, drag show, κινήματα και δράσεις.

Τρόπος εξέτασης: Το σεμινάριο εξετάζεται με γραπτή εργασία που κατατίθεται στο τέλος της εξεταστικής περιόδου (70%), και με προφορική παρουσίαση και γραπτή πρόοδο κατά τη διάρκεια των μαθημάτων (30%).

Eclass μαθήματος: https://eclass.upatras.gr/courses/THE908/

ΑΝΟΙΚΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «Ανθρωπολογία του Θεάτρου», https://eclass.upatras.gr/courses/THE724/